ทำความเข้าใจว่า Value Proposition Design คืออะไร ประกอบด้วยสิ่งใด? พร้อมตัวอย่างที่น่าสนใจ
เผยแพร่เมื่อ 12 Jul 2023 โพสไปที่
หนึ่งในสาเหตุที่โปรดักต์และบริการเหล่านั้นล้มเหลวก็คือการที่ธุรกิจเหล่านั้นไม่รู้ว่าลูกค้าต้องการอะไร โปรดักต์หรือบริการมีไว้ทำอะไร และสร้างคุณค่าแก่ลูกค้าได้อย่างไร
บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับ value proposition design หนึ่งในเครื่องมือทางธุรกิจที่นิยมใช้กันแพร่หลาย ซึ่งช่วยบริหารจัดการความเสี่ยงในการพัฒนาโปรดักต์หรือบริการได้ดียิ่งขึ้น

Value proposition design คืออะไร
Value proposition design คือแนวคิดเชิงธุรกิจที่ช่วยให้คุณทำความเข้าใจปัญหาหรือความต้องการของลูกค้า เพื่อออกแบบและนำเสนอโปรดักต์หรือบริการที่สร้างคุณค่าแก่ลูกค้าได้ตรงใจผ่านเครื่องมือที่เรียกว่า value proposition canvas
ผู้ออกแบบเครื่องมือนี้คือ คุณ Alex Osterwalder ผู้ประกอบการและที่ปรึกษาทางโมเดลธุรกิจ, คุณ Yves Pigneur ซึ่งดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ มหาวิทยาลัย Lausanne, และคุณ Greg Bernada ที่ปรึกษาการพัฒนาองค์กรด้านกลยุทธ์ ความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรม
ก่อนเริ่มทำ value proposition canvas คุณควรเข้าใจวิธีคิด (mindset) บางอย่างเพื่อช่วยให้การวิเคราะห์ลูกค้าและการสร้างสรรค์โปรดักต์หรือบริการของคุณทำงานได้ดีขึ้นกว่าเดิม
3 วิธีคิด (mindset) ที่ควรมีเสมอ
Customer-Centricity: คุณกำลังสร้างโปรดักต์หรือบริการเพื่อลูกค้า ไม่ใช่เพื่อตัวคุณเอง ดังนั้น อย่ายึดมั่นกับความเชื่อหรือประสบการณ์ส่วนตัวที่มี แต่ควรเปิดใจเพื่อรับฟังปัญหาและสิ่งที่ลูกค้าต้องเจออย่างลึกซึ้ง
Focus:ไม่จำเป็นต้องแก้ปัญหาให้คนทุกกลุ่ม แต่เลือกลูกค้าบางกลุ่ม (segment) ที่คุณสามารถทำให้ชีวิตพวกเขาดีขึ้นได้ก็พอ
Agility: ทุกสิ่งปรับเปลี่ยนได้เสมอเมื่อลูกค้าและตลาดเปลี่ยนไป เพราะ value proposition design อยู่ในกระบวนการที่ทีมสามารถทดสอบกับลูกค้าได้อย่างต่อเนื่อง และผลลัพธ์ที่ได้จะเริ่มชัดเจนขึ้นเรื่อยๆ
องค์ประกอบหลักของ value proposition canvas

Value proposition canvas แบ่งเป็น 2 ส่วนหลัก ได้แก่
customer profile (ภาพวงกลม) คือ ลักษณะของลูกค้าที่บอกถึงความต้องการ
value map (ภาพสี่เหลี่ยม) คือ คุณค่าของโปรดักต์หรือบริการที่ต้องการส่งมอบแก่ลูกค้า
6 องค์ประกอบหลักของ value proposition canvas ได้แก่
customer job คือ งานหรือสิ่งที่ลูกค้าพยายามทำให้เสร็จ ตัวอย่างเช่น งานสร้างผลลัพธ์ (functional jobs), งานทางสังคม (social jobs), และงานที่เกี่ยวข้องกับตัวเอง อารมณ์ ความรู้สึก (personal/emotional jobs) เป็นต้น
gain คือ ประโยชน์ที่ลูกค้าต้องการ
pain คือ สิ่งที่ลูกค้าไม่ต้องการหรืออุปสรรคที่ทำให้ลูกค้าทำ customer job ไม่เสร็จ
product & service คือ โปรดักต์หรือบริการที่ธุรกิจจะสร้างคุณค่าแก่ลูกค้าได้
gain creator คือ สิ่งที่ช่วยให้ลูกค้าได้ประโยชน์จากโปรดักต์หรือบริการ
pain reliever คือ สิ่งที่ช่วยคลายปัญหาหรืออุปสรรคของลูกค้าจากโปรดักต์หรือบริการ
ทั้งนี้ customer profile วิเคราะห์ผ่าน customer job, gain, และ pain ในขณะที่ value map วิเคราะห์ผ่าน product & service, gain creator, และ pain reliever
ตัวอย่างการวิเคราะห์ value proposition canvas

จาก case study ของ ttb หนึ่งในธนาคารรายใหญ่ของไทย ซึ่งมีลูกค้ามากกว่า 10 ล้านคนทั่วประเทศ ที่พวกเขามีเป้าหมายเพื่อช่วยให้คนไทยมีสุขภาพทางการเงินที่ดีขึ้น (financial well-being) ซึ่งสามารถนำมาเป็นตัวอย่างในการวิเคราะห์ value proposition canvas เบื้องต้น ได้ดังนี้
customer job
1.1 บันทึกจำนวนเงินกู้ในระบบ
1.2 อ่านข้อมูลเงื่อนไข
1.3 กดยินยอมรับเงื่อนไข
gain
2.1 ความสวยงาม สบายตาเมื่อใช้งาน
2.2 ความเป็นส่วนตัว
pain
3.1 ไม่สามารถคาดการณ์วงเงินของตัวเองได้
3.2 ข้อมูลของเงื่อนไขมีเยอะเกินไป
3.3 ใช้เวลานานกว่าจะกดไปเจอเงื่อนไข
product & service
loan calculator ของ ttb application ที่ช่วยลูกค้าทำธุรกรรมทางสินเชื่อง่ายขึ้น ลดขั้นตอนยุ่งยาก และสามารถเห็นยอดวงเงินรายบุคคลได้ตั้งแต่ขั้นตอนแรกด้วยดีไซน์สวยงาม
gain creator
5.1 ดีไซน์เรียบง่าย สวยงาม
5.2 การคำนวณวงเงินกู้เฉพาะบุคคล
pain reliever
6.1 ลดปริมาณข้อมูลที่ลูกค้าต้องอ่าน
6.2 ลดเวลาของการทำธุรกรรม
6.3 ข้อมูลวงเงินที่ลูกค้าสามารถประเมินล่วงหน้าได้
วิเคราะห์ value proposition design ที่ช่วยให้ธุรกิจชนะใจลูกค้าในยุคดิจิทัลกับ Morphosis
ด้วยการเริ่มต้นจากการทำความเข้าใจลูกค้า วิเคราะห์ความต้องการ ปัญหา อุปสรรคที่ลูกค้าต้องเจอ เพื่อนำข้อมูลเชิงลึกเหล่านั้นมาพัฒนาโปรดักต์หรือบริการที่ตอบโจทย์และสร้างประสบการณ์การใช้งานที่ดีที่สุดให้แก่ลูกค้า ในท้ายที่สุดแล้วธุรกิจของคุณก็จะเติบโตและมีฐานลูกค้าที่ขยายใหญ่ขึ้นอย่างต่อเนื่อง
Morphosis คือที่ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้าน digital product ที่พร้อมจะช่วยธุรกิจของคุณในส่วนของ product discovery ด้วยการให้คำแนะนำในการวิเคราะห์และคัดเลือกประเด็นปัญหาของลูกค้า รวมถึงการวิเคราะห์ value proposition design เพื่อส่งมอบโปรดักต์หรือบริการที่มีคุณค่าและสร้างความประทับใจให้แก่ลูกค้าของคุณได้อย่างดีเยี่ยมที่สุด ปรึกษาเราเลยตอนนี้